Zemin Raporunda Bulunması Gereken Maddeler

Zemin etüdü sonucunda hazırlanan geoteknik zemin raporu, bir yapının güvenli şekilde projelendirilmesi için en kritik dokümandır.Mühendislerin doğru temel tasarımı yapabilmesi, deprem hesaplarını doğru girebilmesi ve olası riskleri öngörebilmesi için raporun tüm teknik bilgileri eksiksiz içermesi gerekir.

Aşağıda bir zemin raporunda mutlaka bulunması gereken maddeleri detaylarıyla bulabilirsiniz.

📌

1. Projenin Tanımı ve Konumu

Zemin raporunun ilk bölümü, çalışmanın amaç ve kapsamını açıklar.Bu bölümde şunlar bulunmalıdır:

• Projenin türü (konut, ticari yapı, fabrika, altyapı vb.)

• Parsel bilgileri

• İl, ilçe, mahalle, ada–parsel numarası

• Koordinatlar

• Zeminin topoğrafik özellikleri

• İnşaat alanının mevcut durumu (bitişik nizam, boş arsa, eski yapı vb.)

Bu bilgiler, jeoteknik çalışmaların hangi şartlarda yapıldığını gösterir.

📌 2. Yapılan Saha Çalışmaları

Bu bölümde zemin etüdü için sahada yapılan tüm çalışmalar anlatılır.

• Sondaj sayıları, derinlikleri ve konumları

• SPT (Standart Penetrasyon Testi) sonuçları

• Zemin profili ve tabaka değişimleri

• Yeraltı su seviyesi ölçümü

• Gözlemsel notlar (Çökme, boşluk, organik zemin, gevşek dolgu vb.)

Bu kısım, projeye temel teşkil eden saha çalışmalarının bilimsel dökümüdür.

📌

3. Laboratuvar Deney Sonuçları

Sahadan alınan örselenmiş ve örselenmemiş numuneler laboratuvarda test edilir.Bu bölümde bulunması gerekenler:

• Elek analizi

• Atterberg limitleri

• Su muhtevası

• Doğal birim hacim ağırlık

• Özgül ağırlık

• Konsolidasyon testi

• Serbest basınç / üç eksenli deney

• Permeabilite (geçirgenlik) testleri

Bu deneyler zemin davranışını matematiksel olarak ortaya koyar.

📌 4. Zemin Profilinin Oluşturulması

Sondajlardan elde edilen bilgilerle vertikal zemin kesiti hazırlanır.

Bu bölümde bulunmalıdır:

• Zemin tabakalarının derinliği

• Her tabakanın cinsi (kil, kum, çakıl, dolgu, silt)

• Tabakaların mühendislik özellikleri

• Yeraltı suyu seviyesinin gösterimi

Bu profil, temel mühendisliği için kritik öneme sahiptir.

📌 5. Deprem Parametreleri (TBDY 2018 Uyumlu)

Zemin raporunda mutlaka bulunması gereken deprem parametreleri:

• Yerel Zemin Sınıfı (Z1, Z2, Z3, Z4, ZC, ZE vb.)

• Spektrum katsayıları (Ss, S1)

• Yerel zemin etki katsayıları (Fs, F1)

• Tasarım ivme spektrumu

• Sıvılaşma analizi sonuçları

• Gerekli ise zemin iyileştirme önerileri

Bu değerler yapı tasarımında doğrudan kullanılır.

📌 6. Taşıma Gücü Analizi

Zemin raporunun en önemli bölümlerinden biridir.

Bu bölüm şunları içerir:

• Taşıma gücü hesabı (Terzaghi, Meyerhof, Hansen vb. yöntemlerle)

• Emniyetli taşıma gücü

• Oturma hesabı

• Zemin modülleri

Bu bilgiler temel boyutlarının belirlenmesinde doğrudan kullanılır.

📌 7. Temel Sistemine Yönelik Öneriler

Zemin koşullarına göre mühendis tarafından önerilen temel sistemi:

• Radye temel

• Müstakil temel

• Sürekli temel

• Kazık temel

• Zemin iyileştirme gerekliyse yöntem önerisi:

  • Jet grout

  • Fore kazık

  • Derin karıştırma

  • Taş kolon

  • Preload / drenaj

Temel tasarımı için net yönlendirmeler bu kısımda bulunur.

📌 8. Yapısal Risklerin Değerlendirilmesi

Aşağıdaki riskler detaylı şekilde analiz edilmelidir:

• Sıvılaşma riski

• Heyelan / şev duraysızlığı

• Oturma farklılıkları

• Taşıma gücü yetersizliği

• Yüzey suyu problemleri

• Dolgu zemin varlığı

Her risk için "Çözüm – Öneri" bölümü yer almalıdır.

📌 9. Sonuç ve Jeoteknik Görüş

Raporun sonunda jeoloji/geoteknik mühendisinin imzasıyla şu bilgiler yer alır:

• Yapının yapılabilirliği

• Temel sistemi için öneri

• Özel zemin iyileştirme gereksinimleri

• Tasarım sürecine özel uyarılar

• Zorunlu ekler ve tablolar

Bu bölüm, tüm raporun teknik özetidir.

📌 10. Ekler

Raporda mutlaka bulunması gereken ekler:

• Sondaj logları

• Laboratuvar deney raporları

• Zemin kesitleri

• SPT grafik ve föyleri

• CPT varsa konik direnç grafikleri

• Fotoğraflar

• Koordinat krokisi